„Ewangelicy Niepodległej” – pod takim hasłem trwają obchody 100-lecia odzyskania niepodległości przez Polskę organizowane przez ewangelików ze Śląska Cieszyńskiego. Największa pod względem liczby wiernych diecezja ewangelicka w Polsce przypomina, że jej wierni swoją pracą i zaangażowaniem mocno przyczynili się do odzyskania wolności i przyłączenia regionu do Polski.

Oni działali…

Pierwszym punktem obchodów jest wystawa pt. „Ewangelicy Niepodległej” przedstawiająca sylwetki znanych ewangelików zaangażowanych w walkę o wolność i niepodległość. Tablice informacyjne zawieszone zostały na ogrodzeniu wokół kościoła ap. Piotra i Pawła. Liturgiczną część uroczystości poprowadzili bp Adrian Korczago, zwierzchnik Diecezji Cieszyńskiej i ks. radca Waldemar Szajthauer, proboszcz parafii w Wiśle. Danuta Szczypka, przewodnicząca zespołu Diecezji Cieszyńskiej ds. obchodów 100-lecia odzyskania niepodległości przeczytała Słowo Boże, natomiast Henryk Mercik, członek zarządu województwa i Tomasz Bujok, burmistrz Wisły przekazali słowa pozdrowienia i podziękowali za przygotowanie wystawy. W spotkaniu udział wzięła także m.in. Sylwia Cieślar, wiceprzewodnicząca Sejmiku Województwa Śląskiego.

Wystawa prezentowana będzie jednocześnie w czterech miastach: Bielsku-Białej, Cieszynie, Ustroniu i Wiśle. Autorem tekstów umieszczonych na tablicach jest Marcin Gabryś, kustosz Muzeum Protestantyzmu w Cieszynie, a szatę graficzną wykonał ks. Marek Michalik, proboszcz Parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Wiśle Czarnem. Projekt dofinansowano z budżetu samorządu województwa śląskiego i Diecezji Cieszyńskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego. 

Nie tylko wystawa

Wszystkim wydarzeniom związanym z obchodami towarzyszy hasło i logo „Ewangelicy Niepodległej”. Polacy-ewangelicy, jak rodacy innych wyznań, walczyli o niepodległość kraju, a następnie zaangażowali się w jego rozwój. Wielu wybitnych polityków, wojskowych, artystów, naukowców, przemysłowców należących do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego współtworzyło II Rzeczpospolitą.

Diecezja Cieszyńska powołała zespół, którego zadaniem jest przygotowanie różnych elementów obchodów. Chodzi m.in. o wystawy, publikacje, konferencje, a nawet sztafeta rowerowa z charytatywnym celem.

Centralnym punktem obchodów będzie uroczyste nabożeństwo związane z 100 rocznicą odzyskaniem niepodległości przez Polskę i przyłączeniem parafii Śląska Cieszyńskiego do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce, które odbędzie się 28 października w kościele Jezusowym w Cieszynie. Nieco wcześniej, bo na wrzesień zaplanowane jest z kolei XXII Forum Ewangelickie w Wiśle, podczas którego wystąpią cenieni prelegenci – historycy, socjologowie, teologowie i publicyści.

- Wystawa “Ewangelicy Niepodległej” w krótkich ujęciach prezentuje istotny wkład ewangelików w drodze do odzyskania w 1918 roku niepodległości Rzeczypospolitej oraz ich działania na rzecz przyłączenia Śląska Cieszyńskiego do Polski. Ten wysiłek był wynikiem wielu pokoleń, gdyż kultura polska w środowisku ewangelików Śląska Cieszyńskiego była mocno zakorzeniona i kultywowana w mowie i piśmie, a swoje początki ma w Reformacji. W połowie XIX wieku ewangelicy stali w pierwszym szeregu budzącego się ruchu narodowego. Organizowali lub współorganizowali liczne zrzeszenia, towarzystwa i organizacje mające na celu kształcenie, pielęgnowanie i budzenie ducha polskości w miejscowym społeczeństwie. Wystawa przybliża tylko niewielką grupę ewangelików – spośród wielu – którzy w sposób wyjątkowy zapisali się złotymi literami na kartach historii Polski. Uświadamia niebagatelną rolę i znaczenie polskich luteran – stosunkowo niewielkiej liczebnie społeczności całej II Rzeczypospolitej – w odbudowie i scaleniu ojczyzny. Ewangelicy służyli na wielu obszarach życia gospodarczego, przemysłowego, społecznego, kulturalnego czy naukowego nierzadko odgrywając wiodącą rolę – powiedział Marcin Gabryś, autor tekstów umieszczonych na wystawie “Ewangelicy Niepodległej”.

- Ewangelicy narodowości polskiej aktywnie włączyli się w walkę o odzyskanie niepodległości Rzeczypospolitej, a następnie w jej odbudowę i rozwój. Największe zaangażowanie widać było na Śląsku Cieszyńskim, a także w Warszawie, gdzie znaczącą rolę odegrał ks. Juliusz Bursche. Na Śląsku Cieszyńskim wydarzenia 1918 roku i w latach następnych były ukoronowaniem rozwijającego się od połowy XIX wieku ruchu narodowego, w którym niebagatelną role odegrali ewangelicy m.in. Paweł Stalmach i ks. Franciszek Michejda. Ewangelicy służyli w Legionie Śląskim, a najwybitniejszym ich przedstawicielem był Jan Łysek, nauczyciel pochodzący z Jaworzynki. Ewangelicy współtworzyli Radę Narodową Księstwa Cieszyńskiego, która powstała jeszcze przed zakończeniem wojny i była pierwszą, niezależną polską władzą na ziemiach zamieszkałych przez Polaków. Ks. Juliusz Bursche cieszący się dużym autorytetem i mający poparcie większości duchownych narodowości polskiej włączył się w działania polityczne mające na celu m.in. przyłączenie Śląska Cieszyńskiego, Prus Wschodnich, Górnego Śląska, Wielkopolski i Pomorza do Polski. W działania te zaangażowali się także m.in. prof. Józef Buzek, ks. Karol Kulisz, ks. Józef Mamica – mówi Danuta Szczypka, przewodnicząca zespołu Diecezji Cieszyńskiej ds. obchodów 100-lecia odzyskania niepodległości.

W skład zespołu przygotowującego obchody odzyskania niepodległości przez Polskę wchodzą: Danuta Szczypka (przewodnicząca), dr Renata Czyż, Władysława Magiera, dr Łukasz Barański, Marcin Gabryś, Tomasz Bujok, ks. Marcin Ratka-Matejko, ks. Marek Michalik i ks. Łukasz Ostruszka. Członkiem nadzwyczajnym jest bp Adrian Korczago.

KUP E-WYDANIE